Poznanie historii, tradycji i
kultury Wielkopolski, przedstawienie skomplikowanych losów mieszkańców
naszego regionu to główne cele projektu edukacyjno-wychowawczego „Dwa
wieki Wielkopolski” realizowanego w latach 2015-2016 w Zespole Szkół
Publicznych nr 1 w Pleszewie przy współpracy Pleszewskiego Towarzystwa
Kulturalnego. W ramach tego projektu młodzież gimnazjalna miała okazję
poznać dzieje rzemiosła wielkopolskiego, ziemiaństwa polskiego, Polaków,
Niemców i Żydów mieszkających wspólnie w Pleszewie aż do lat 30.
ubiegłego wieku.
Plonem tego projektu jest również przygotowywana właśnie książka
„Gołuchów. Obrona skarbów z kolekcji Działyńskich i Czartoryskich”,
która zainspirowana została rozmowami z kustosz Muzeum w Gołuchowie
Pauliną Vogt-Wawrzyniak. Przedstawia ona w przystępny sposób dramatyczne
losy gołuchowskiego zamku w latach 1939-62, a przede wszystkim dóbr
kultury gromadzonych w nim przez najsłynniejszych właścicieli – Izabelę
i Jana Działyńskich. Autor ma nadzieję, iż uda się – choć w niewielkim
stopniu – poprowadzić czytelników po fascynującym świecie miłośników,
kolekcjonerów i historyków sztuki, a także wybitnych dzieł będących
chlubą polskiego muzealnictwa. Aby przedstawić w jak najlepszy sposób
temat grabieży dóbr kultury, autor sięgnął do materiałów opracowanych
wcześniej przez historyków i popularyzatorów sztuki, dokumentów oraz
publikacji prasowych, pokazując dzieje kolekcji gołuchowskiej na tle
zjawisk ogólniejszych – systematycznych i starannie zorganizowanych
kradzieży, jakie miały miejsce w całej Europie, kontynencie ogarniętym
największym kataklizmem cywilizacyjnym, jakim była II wojna światowa.
„Gołuchów. Obrona skarbów z kolekcji Działyńskich i Czartoryskich” jest
w założeniu książką popularną, napisaną nie dla fachowców, lecz
miłośników opowieści o historii oraz sztuce polskiej i światowej, w
której opowiadanie o losach zamku zwanego „perłą południowej
Wielkopolski” oraz dziełach zgromadzonych w tutejszym muzeum nie powinno
przesłonić dziejów ludzi. Zarówno tych, którzy z bezwzględnością
rabowali i niszczyli dorobek polskiej arystokracji oraz ziemiaństwa, jak
i – a może przede wszystkim – tych, którzy tworzyli cenną kolekcję, a
później z poświęceniem walczyli o jej odzyskanie.